PLC (Programmable Logic Controller) و PC (Personal Computer) دو نوع دستگاه مختلف هستند که در زمینههای مختلف استفاده میشوند.
PLC مخفف “Programmable Logic Controller” به معنای “کنترلر منطق برنامهپذیر” است. این دستگاهها برای کنترل و اتوماسیون فرآیندهای صنعتی و تولیدی استفاده میشوند.
PC مخفف “Personal Computer” به معنای “کامپیوتر شخصی” است. این دستگاهها برای استفاده عمومی توسط کاربران برای اجرای نرمافزارها و انجام وظایف روزمره مورد استفاده قرار میگیرند.
مقاله پیشنهادی : معیارهای مهم در انتخاب PLC
تفاوت PLC با PC
1. کاربرد و کارکرد:
- PLC: PLC یک دستگاه کنترلی صنعتی است که به منظور کنترل و اتوماسیون فرآیندهای صنعتی و تولیدی استفاده میشود. PLC قادر است ورودیهای دیجیتال و آنالوگ را از حسگرها دریافت کرده و با برنامهنویسی مناسب، به تصمیمگیری و کنترل اجزاء مختلف فرآیند میپردازد.
PC: PC یک کامپیوتر شخصی است که به منظور استفاده عمومی برای اجرای نرمافزارها، انجام کارهای دستی و مرتبط با کاربران عادی تولید میشود. از نظر عملکردی، PC به عنوان یک دستگاه کامل و چندمنظوره برای انجام وظایف مختلف در دسترس کاربران عمومی است.
2. پایداری و صنعتی بودن:
- PLC: PLCها معمولاً برای محیطهای صنعتی طراحی شدهاند و از لحاظ پایداری، قابلیت عمل در شرایط صنعتی سخت و مقاومت در مقابل شوکها و ارتعاشات مهم هستند.
PC: PCها در اصل برای محیطهای مدیریتی و اداری طراحی شدهاند. از لحاظ پایداری و مقاومت در مقابل شرایط صنعتی، به اندازه PLCها مطمئن نیستند و نیازمند اقدامات محافظتی بیشتر هستند.
3. زبان برنامهنویسی:
- PLC: برای برنامهنویسی PLCها، زبانهای برنامهنویسی خاصی مانند Ladder Logic، Structured Text و Function Block Diagram استفاده میشود که برای کنترل فرآیندها و عملیاتهای صنعتی بهینه شدهاند.
PC: PCها با استفاده از زبانهای عمومی مانند C++, Java، Python و… برنامهنویسی میشوند که برای توسعه نرمافزارهای چندمنظوره و مختلف مناسب هستند.
4. قابلیت تخصیص و انعطافپذیری:
- PLC: PLCها به طور اصولی برای کاربردهای خاص و محدود طراحی میشوند و انعطافپذیری کمتری در تغییر کارکردها و اضافه کردن ویژگیهای جدید دارند.
PC:PCها به دلیل انعطافپذیری بیشتر و قابلیت نصب و اجرای نرمافزارهای متنوع، میتوانند برای کاربردهای مختلف با تغییرات کوچک تا بزرگ مورد استفاده قرار بگیرند.
5. قیمت و هزینه:
- PLC: PLCها به دلیل طراحی ویژه برای محیطهای صنعتی و کاربردهای خاص، معمولاً گرانتر از کامپیوترهای شخصی هستند.
PC: PCها به دلیل تولید جمعی و استفاده عمومی، به طور کلی هزینهی کمتری دارند.
6. نرمافزارهای ارتباطی:
- PC: نرمافزارهای کاربری متعددی وجود دارند که بر روی کامپیوترهای شخصی (PC) اجرا میشوند و با انواع دستگاهها و تجهیزات مختلف از جمله PLC ارتباط برقرار میکنند. این نرمافزارها معمولاً برای اتصال، تنظیمات، مانیتورینگ و کنترل دستگاهها بهکار میروند.
PLC: نرمافزارهای برنامهنویسی برای PLC معمولاً برای تعریف منطق کنترلی و برنامهریزی دستگاهها بهکار میروند و توسط مهندسان و برنامهنویسان در محیطهای تخصصی توسعه داده میشوند.
7. تعامل با اپراتورها:
- PC: اپراتورها میتوانند با استفاده از نرمافزارهای رابط کاربری که بر روی کامپیوترهای شخصی نصب شدهاند، با دستگاهها و تجهیزات ارتباط برقرار کرده و کنترل و نظارت را انجام دهند.
PLC: در بسیاری از موارد، اپراتورها تنها با نرمافزارهای رابط کاربری (HMI) که بر روی PC یا دستگاههای تخصصی نصب شده است، تعامل دارند و مستقیماً با نرمافزارهای برنامهنویسی PLC تعامل ندارند.
8. قابلیت دسترسی:
- PC: به عنوان دستگاههای عمومی، PCها دسترسی به اینترنت، پایگاههای داده و منابع آنلاین دیگر را دارند و میتوانند اطلاعات را به صورت گسترده جابجا کنند.
PLC: PLCها به طور عمده برای کنترل فرآیندهای محدودتر و محلی استفاده میشوند و تمرکزشان بر روی کنترل دقیق و موثری در دستگاهها و تجهیزات مشخص است.
با توجه به تفاوتهای مذکور، در صنعت از PLC برای کنترل فرآیندها و اتصال به دستگاهها و از PC برای برنامهریزی و کاربری عمومی استفاده میشود.
بنابراین، اصلیترین تفاوتها بین PLC و PC در مورد کاربردها، عملکرد، پایداری، زبان برنامهنویسی، انعطافپذیری و قیمتشان است. هر دستگاه بر اساس نیازهای خاص خود در صنایع و کاربردهای مختلف استفاده میشود.
در کل، پی ال سی ها برای کنترل و اتوماسیون فرآیندهای صنعتی طراحی شدهاند و تا حد زیادی در محیطهای صنعتی مقاومت دارند، در حالی که PCها بیشتر بهعنوان کامپیوترهای شخصی عمومی استفاده میشوند و ممکن است در شرایط صنعتی خاص کمی آسیبپذیرتر باشند.
تفاوت در دما و محیط
درست است که ویژگیهای رایانههای شخصی (PC) و دستگاههای کنترل PLC در ارتباط با دما، رطوبت و محیطهای صنعتی میتواند تفاوتهای قابل توجهی داشته باشد. این تفاوتها به شرح زیر است:
رایانههای شخصی (PC):
محدودیت در محیطهای صنعتی: رایانههای شخصی برای عملکرد بهتر و ماندگاری مادامالعمر به محیطهای تمیز با دما و رطوبت معمولی نیاز دارند. در محیطهای خشن صنعتی با شرایط دما و رطوبت یا ارتعاشات قوی، کارایی و پایداری آنها ممکن است کاهش یابد.
حساسیت به گرد و غبار: رایانههای شخصی بهطور کلی حساسیت بیشتری به گرد و غبار دارند و نیاز به تمیز نگهداری و تهویه مطبوع دارند.
صدا و ارتعاشات: رایانههای شخصی معمولاً در محیطهای کاربری منزل یا دفتری قرار میگیرند و معمولاً صداها و ارتعاشات صنعتی را نمیتوانند بهخوبی تحمل کنند.
مقاله پیشنهادی: کاربرد پی ال سی در هوشمندسازی ساختمان
دستگاههای کنترل PLC:
مقاومت در برابر محیطهای صنعتی: PLCها بهطور ویژه برای محیطهای صنعتی و خشن طراحی شدهاند. آنها معمولاً توانایی تحمل دماها و رطوبتهای بیشتر و حتی شرایط محیطی خاصی مانند مناطق خطرناک را دارا هستند.
مقاومت در برابر گرد و غبار و ارتعاشات: PLCها بهطور عمومی مقاومت بهتری در برابر گرد و غبار و ارتعاشات دارند. طراحی فیزیکی و مهندسی آنها از این نظر تا حد زیادی به بهرهبرداری در محیطهای صنعتی اجازه میدهد.
عملکرد در محیطهای خطرناک: بسیاری از PLCها بهطور اختصاصی برای محیطهای خطرناک طراحی میشوند، که شامل مناطقی با دماها و شرایط غیرعادی مانند مناطق پرخطر، دستگاههای نفت و گاز و محیطهای شیمیایی میشود.
بنابراین، PLCها بهطور عمده برای محیطهای صنعتی و کاربردهای کنترلی طراحی شدهاند و میتوانند بهترین عملکرد را در شرایط سخت صنعتی ارائه دهند، در حالی که رایانههای شخصی بهطور عمده برای محیطهای تمیز و کاربردهای عمومی طراحی و استفاده میشوند.