برق صنعتی می تواند حوزه گسترده ای را شامل شود. در تعریف آن به شکل ساده می توانیم بگوییم که برق صنعتی یعنی استفاده از برق در صنعت. هر روز به تعداد علاقه مندان به این رشته اضافه می شود.
در ادامه مطلب به مواردی چون برقکاری صنعتی می پردازیم. می توانیم بگوییم که بق صنعتی شامل مواردی چون نقشه، نمادهای برقی، مقاومت و قدرت را شامل می شود.
آشنایی با برق صنعتی
برق صنعتی به کنترل و مصرف انرژی الکتریکی در صنایع و کارخانهها اشاره دارد. از طریق استفاده از تجهیزات قدرت مانند سیستمهای سه فاز، موتورهای الکتریکی سه فاز، ژنراتورها و ترانسهای قدرت، این صنایع قادر به تأمین و استفاده از برق برای انجام فعالیتهای تولیدی خود هستند.
همچنین، برق صنعتی نیز در ساختمانهای مسکونی، تجاری، بیمارستانها و سایر بخشهای جامعه مورد استفاده قرار میگیرد. این شامل روشنایی ساختمان، سیستمهای تهویه، سیستمهای گرمایش و سرمایش، سیستمهای امنیتی و سایر تجهیزات الکتریکی میشود.
در برق صنعتی، نیاز به توان بالا و کنترل دقیق برق وجود دارد. تکنیکها و روشهای مختلفی برای نظارت، کنترل و استفاده بهینه از برق در صنعت استفاده میشود. این شامل استفاده از تجهیزات مخابراتی، سیستمهای کنترل و اتوماسیون، تجهیزات حفاظت و ایمنی، سیستمهای توزیع برق و سیستمهای مدیریت انرژی میشود.
موارد استفاده از برق صنعتی
در زیر به برخی از کاربردها اشاره میکنم:
1. راه اندازی و کنترل موتورهای سه فاز: از جمله روشن و خاموش کردن موتورهای سه فاز با استفاده از کلیدهای الکتریکی، کلیدهای گردان، کنتاکتورها و رلههای هوشمند.
2. کنترل و راه اندازی دستگاهها و تجهیزات صنعتی: شامل کنترل کمپرسورها، پمپها، نوار نقالهها، ماشینآلات صنعتی و سایر تجهیزات با استفاده از کنتاکتورها، رلهها و درایوهای الکتریکی.
3. تقسیم توان بین تجهیزات: زمانی که نیاز است توان برق سه فاز ورودی یک کارخانه را بین تجهیزات مختلف توزیع کنیم، از کلیدهای اتوماتیک و تجهیزات تقسیم توان استفاده میشود.
4. مدیریت توان راکتیو: با استفاده از خازنها و تجهیزات کنترل، توان راکتیو کارخانهها و ساختمانها کاهش مییابد و به بهبود عملکرد و کاهش هزینههای انرژی کمک میکند.
5. نظارت و کنترل جریان: با استفاده از آمپرمترها و تابلوهای برق، جریان برق در سیستمهای صنعتی و ساختمانی نظارت میشود و نمایش داده میشود.
6. روشنایی و نورپردازی: استفاده از روشنایی صنعتی برای روشن کردن و نورپردازی کارخانهها، ساختمانهای تجاری، مسکونی و سایر فضاها.
7. امنیت و حفاظت: استفاده از سیستمهای امنیتی و حفاظتی برق برای مدیریت و کنترل دسترسی، نظارت تصویری و سیستمهای اعلام حریق و امنیتی.
8. اتوماسیون صنعتی: استفاده از سیستمهای کنترل و اتوماسیون برق برای بهبود فرایندها و عملکرد صنعتی، افزایش بهرهوری و کاهش خطاها.
این تنها نمونههایی از کاربردهای برق صنعتی هستند و در واقع این حوزه شامل موارد بسیار متنوع و گستردهای است.
بازار کار برق صنعتی به چه شکل است؟
این دانش و مهارت بیشتر در صنعت کاربرد دارد و علت این امر آن است که در طول کلاسهای این دوره، شما نکاتی را میآموزید که برای حوزه صنعت برنامه و طرحریزی شدهاند. برای مثال افراد شرکتکننده در این دورههای آموزشی، کار با وسایل و تجهیزاتی را میآموزند که در کارخانهها، کارگاهها و به طور کلی در سطوح صنعتی و تجاری کاربرد دارند. افراد فعال در این حرفه میتوانند در یکی از مراکز زیر مشغول به کار شوند:
1. کارخانهها
2. کارگاههای صنعتی
3. و سایر موارد مشابه
آینده شغلی و میزان درآمد برقکار صنعتی در وضعیت خوبی قرار دارد. البته نباید فراموش کنید که هنرجویان رشته برق صنعتی، پس از اتمام دورههای آموزشی خود میتوانند در برخی موارد به عنوان برقکار ساختمان نیز فعالیت کنند، اما نباید از آنها توقع یک فرد حرفهای در این زمینه را داشت؛ بلکه کسب تجربه در این رشته میتواند به مرور زمان آنها را به یک برقکار ماهر تبدیل کند.
تجهیزات و وسایل مورد نیاز مهندسان برق صنعتی
تجهیزاتی وجود دارد که مهندس برق صنعتی برای انجام درست وظایف خود به آن احتیاج دارد. در ادامه این تجهیزات را بررسی می کنیم :
کنتاکتور
کنتاکتور، یکی از تجهیزات بسیار مهم در حوزه برق صنعتی است که برای اتصال و قطع جریان الکتریکی بین منبع تغذیه و بار استفاده میشود. این قطعه شامل دو هسته قابل حرکت و ثابت است. در قسمت مرکزی هسته ثابت، یک سیم پیچی قرار دارد که در صورت عبور جریان الکتریکی از آن، باعث حرکت هسته قابل حرکت به سمت هسته ثابت میشود. این عمل باعث بسته شدن یا باز شدن مدار برق میشود و جریان الکتریکی را از یک قسمت به قسمت دیگر منتقل میکند. از ویژگیهای مهم کنتاکتورها میتوان به قدرت بالا، ایمنی و دقت در عملکرد آنها اشاره کرد.
رله بی متال
وظیفه رله بی متال حفاظت از موتور الکتریکی در برابر شدت جریان اضافه بار می باشد. قسمت های تشکیل دهنده این وسیله دو فز به صورت غیر همجنس می باشد.
شاسی; تجهیزات برقکار صنعتی
یکی از تجهیزات ضروری شاسی است که برای انتقال فرمان وصل و قطع به رلهها و کنتاکتورها استفاده میشود. شاسیها انواع مختلفی دارند و میتوان آنها را براساس قطر، شکل ظاهری، رنگ و نوع ارسال فرمان به دستههای مختلفی تقسیم کرد. در این شغل، برقکاران صنعتی برای انجام وظایف خود به تجهیزات و ابزارهای مختلفی نیاز دارند.
کلید حرارتی
کلید حرارتی از امنیت بالایی برخوردار است و برای حفاظت استفاده میشود. این وسیله قادر است بهطور همزمان جریان حرارتی و جریان مغناطیسی را کنترل کند و در صورت لزوم جریان را قطع میکند.
ترمینال ریلی
ترمینال ریلی نیز یکی دیگر از تجهیزات مهم در حوزه برق صنعتی است که اتصال و ارتباط بین سایر تجهیزات را فراهم میکند. این ترمینال را میتوان به انواع مختلفی تقسیم بندی کرد، از جمله معمولی، فشاری، دو طبقه و چند طبقه.
آموزش برق در صنعت به چه صورت است؟
در یادگیری و آموزش برق صنعتی، روش عملی و مواجهه با شرایط واقعی بسیار اهمیت دارد. افراد علاقهمند به این حوزه میتوانند از دو راه برای یادگیری استفاده کنند. اولین راه، کارورزی زدن و یادگیری از یک برقکار ماهر است. دومین راه، شرکت در دورههای آموزشی معتبر است که توسط اساتید ماهر و با برنامههای اصولی و مدون در این حوزه ارائه میشود. شرکت در دورههای آموزشی مزیتهایی مانند زمان کوتاهتر آموزش و ورود به بازار کار سریعتر را دارد و همچنین میتواند باعث دریافت مدرک و مجوز کار شود.